VREUGER: ER ZOU IN MECHELEN 'ELETRIC' KOMEN (MAASMECHELEN)

Niemand in Mechelen had in feite echt behoefte aan elektriciteit. Meer nog: de meesten waren ertegen! Ze vreesden dodelijke ongevallen. Geregeld kon men er over horen. Die verhalen waren zelfs geïllustreert met bliksemse tekeningen vol afschuw. Stel je voor: je verschrompelt tot een hoopje as en krijgt dan nog niet eens een fatsoenlijke begrafenis in de kerk! Tijdens de rozenkransintenties in mei en oktober bad men zelfs 'voor die duivelse eletrik, behoed ons de Heer!. Neen, men was best tevreden met de kandelaartjes tijdens de vroege morgens en de korte avonden. Petrol brandde tot heil van iedereen in allerhande lampen. Kaarslicht was nog altijd goedkoper dan petrol! In de intimiteit van weinig licht werden kleine mannen gemaakt. Als daar al licht bij nodig was! Die kindertjes werden wel meestal geboren bij een op maximum gedraaide petroleumlamp want de 'wiesvrouw' diende goed te kijken wanneer de kleine zijn knikkertje liet zien. Kwamen eerst de teentjes of het kontje, dan diende gewerkt te worden om het borelingske te draaien. Er werd bijzonder aarzelend gereageerd bij die aanschaf van electriciteit. De 'reinkove' (steenbakkerij) had wel al in 1920 aangesloten. Die nam 'hunnen eletric' af van de gemeente Boorsem deels omdat de ringoven aan de andere kant van het kanaal lag en deels omdat die aansluiting vanuit Boorsem goedkoper was. In 1928 was in meer dan de helft van de huizen de elektrische verlichting beschikbaar. Maar het heeft tot ver in de dertiger jaren geduurd vooraleer men kon zeggen 'iedereen heeft het'. Een aantal zonderlingen bleven zweren bij kaars- en petrollicht.

Niemand jonger dan negentig kan zich nog een beeld vormen van de massa draden en palen die die nieuwe energietoevoer moest realiseren. En dan kwamen er al die telefoondraden er nog bij! Alles bovengronds. Vogels, vooral duiven en kermisballonnen stierven, verstrengeld in dat dradenweb, een lange dood. De kaarsrechte telefoonpalen kwamen uit de eeuwige bossen van Siberië. Veel later kwamen betonnen palen met gaten in het karwei overnemen; de houten palen van de telefoon, bleven. En die begonnen meer en meer te zingen door het steigend aantal gesprekken en berichten die door de draden zinderden. De porseleinen potjes aan de stroompalen waren dikwijls het slachtoffer van de plaatselijke jeugd. Immers de 'katteprul' was zeer populair en stak bij menig straatbengel in zijn broekzak. Tot ergernis van hen die de potjes moesten vervangen. Die kropen dan met mestkeverhaken aan hun zware schoenen naar boven en diende de stroom tijdelijk afgesloten te worden. Overdag was dat in die tijd geen echt probleem. Alleen in de ringoven konden dan een aantal machines uitvallen maar dan bood een noodgenerator wel een oplossing. Overdag had men in de woningen van het eventuele uitvallen van stroom, geen last. Radio, koelkasten, elektrische kookhaarden, boilers...: voor ons vanzelfsprekend maar voor onze grootouders verre toekomstmuziek. Het leven zonder dat elektrische comfort, dat kan toch niet! Jawel, dat kon, maar het leven verliep dan ook anders.

X