WIM SONNEVELD - HET DORP 1966

Het dorp (langs het tuinpad van mijn vader)

Het dorp, ook wel bekend onder de titel Langs het tuinpad van mijn vader, wordt door Wim Sonneveld voor het eerst gezongen in zijn tweede onemanshow in 1966. Hoewel Het dorp aanvankelijk gematigd positief wordt ontvangen en zowel in 1970 als in 1972 op single wordt uitgebracht, wordt het pas na het overlijden van Sonneveld in 1974 voor het eerst een bescheiden hit. In de decennia die volgen groeit het lied echter uit tot een ware evergreen die in het collectieve geheugen zit. Het dorp is hét lied van Wim Sonneveld. Het dorp is een tijdloze klassieker die echter wel tijd nodig had om een klassieker te worden. Volgens Friso Wiegersma, verantwoordelijk voor de tekst, had dat mede te maken met de tijd waarin het gemaakt is. In de jaren zestig zat Nederland volop in de fase van opbouw waarin dorpen en steden werden gemoderniseerd en de teloorgang van een dorp geen onderwerp van gesprek was. Als vele jaren later het ‘gevoel voor milieu en nostalgie’ gaan ontstaan komt het lied onder de aandacht en wordt het alleen maar populairder.

Toen Sonneveld aan Wiegersma vroeg een vertaling te maken van het chanson La montagne van de Franse zanger Jean Ferrat verwerke hij zijn gedachten over de teloorgang van de dorpse elementen in dit lied. Ferrat had zich voor La montagne laten inspireren door het landschap rond Antraigues-sur-Volane in de Ardèche. Het lied ging over Franse bergdorpen die steeds meer door de bewoners werden verlaten. Omdat La montagne vanwege het ontbreken van bergdorpen in Nederland niet letterlijk kon worden vertaald verwerkte Wiegersma zijn ideeën over de teloorgang van dorpse elementen in zijn geboortestreek. Sonneveld ging na het lezen van de tekst meteen om en Het dorp werd één van de liedjes die hij het liefst zong.

Het dorp gaat over het Brabantse Deurne, het geboortedorp van Wiegersma. Het overheersende gevoel in het lied is dat vroeger alles beter was. Het dorp dat wordt bezongen heeft te maken gekregen met een niet te stoppen vooruitgang. Telkens als Wiegersma bij zijn ouders in het dorp terugkwam zag hij dat typisch dorpse elementen verdwenen waren. Een gegeven dat actueel blijft en bij veel mensen tot de verbeelding spreekt omdat nergens de tijd echt stilstaat. In 2008 krijgt het pad naast het ouderlijk huis in Deurne officieel de naam ‘Het tuinpad van mijn vader’. In het geboortehuis van Wiegersma aan de Oude Liesselseweg 29 in Deurne is het gemeentemuseum De Wieger ondergebracht.

Het dorp is inmiddels uitgegroeid tot een ware evergreen. Vanaf de allereerste editie van de NPO Radio 2 Top 2000 in 1999 staat het lied genoteerd, schommelend tussen de 25ste (in 2020) en 69ste (in 2012) positie. Radio 5 stelt sinds 2008 jaarlijks een Evergreen Top 1000 samen. In de editie voor 2019 staat Het dorp voor de negende maal bovenaan die lijst. Het lied is door vele andere artiesten gezongen, waaronder Harry Slinger, Karin Bloemen, Rob de Nijs, André van Duin, Willem Nijholt en De Vliegende Panters.