Zoeken in deze blog

vrijdag 31 december 2021

UIKHOVEN MAASOVERSTROMING 1993-1994



X

GENK CENTRUM IN DE JAREN '70


Genk centrum in de jaren '70, midden rechts het voetbalplein van Genk VV dat toen dicht bij het Molenvijverpark gelegen was.

XX


 

MAASMECHELEN - GIGANTISCHE SCHAT BLOOTGELEGD 2012

                                Twee potten uit de Romeinse periode werden bijna volledig intact uitgegraven op Mottekamp.

Interactieve expo MOTA CAMPANIA 2015

MAASMECHELEN - GIGANTISCHE SCHAT BLOOTGELEGD.
75.000 jaar geleden leefden er al Romeinen op Mottekamp tussen de autoweg, de Ringlaan en de Heirstraat.
Artikel 2012 :
De regelgeving verplicht evenwel een oudheidkundig bodemonderzoek bij elke verkavelingsaanvraag.
‘Dat leidde tot anderhalf jaar vertraging’, legde burgemeester Lenssen uit, ‘maar niettemin is dat uitstel de moeite waard want het resultaat waren opgravingen met uitzonderlijke vondsten.’
‘Het bijzondere schuilt erin dat we op dezelfde plek sporen van bewoning en begraving terugvonden, die een periode van vele duizenden jaren overspannen’, legde archeoloog Maarten Smeets uit. ‘We vonden een vuistbijl van ongeveer 77.000 jaar. Maar dé blikvanger is ongetwijfeld een 1300 jaar oude gouden mantelspeld met opaal. Zo zijn er in hooguit vijf gevonden.’
Voorts werden stenen funderingen ontdekt uit de Romeinse tijd, en allerlei vondsten vanaf het Neolithicum tot en met de Merovingische tijd, 1300 jaar geleden.
Het gemeentebestuur geeft de vondsten in bruikleen aan Musea Maaseik. ‘Voor ons is het een waardevolle aanvulling van de collectie’, vertelde conservator Anja Neskens
Artikel 2015 :
De Maasmechelse geschiedenis reikt met gemak terug tot de Romeinse tijd en zelfs de prehistorie, zo’n 75.000 jaar geleden. Dat blijkt uit de opgravingen aan de Heirstraat vlakbij de E314. Het CC Maasmechelen doet die archeologische vondsten nu eindelijk uit de doeken met de EXPO Mota Campania.
Het voormalige gemeentebestuur in Maasmechelen schrok zich in 2012 een hoedje toen tijdens het verplicht archeologisch vooronderzoek op de verkaveling Mottekamp archeologische vondsten werden ontdekt. In eerste instantie dacht men aan enkele kleine opgravingen zoals eerder in de omgeving. “Maar deze site is uniek voor het Maasland”, zegt Eef Proesmans van het cultuurcentrum. “Het gaat om twaalf Romeinse woningen, dertien waterputten, een dertigtal graven, en dan nog tientallen unieke voorwerpen. Een gigantische schat, met een ongelooflijke historische waarde.”
VOLLEDIGE SKELETTEN :
Al snel bleek dat de toekomstige verkaveling langs de Heirbaan - ook wel Via Mosa genoemd - ooit fungeerde als vermoedelijke stopplaats voor het Romeinse leger. Zo werden er potten, werktuigen, maar ook het volledig skelet van een paard aangetroffen in één van de waterputten. Een referentie met de Romeinse periode is niet nieuw voor Limburg, maar de hoeveelheid van gevonden spullen bij elkaar is uniek.
TIENDUIZEND ONDERDELEN :
“Mota Campania bleef ook na de Romeinse tijd geliefd bij de mens. Sieraden waaronder een gouden mantelspeld, kammen en glazen potjes uit de Merovingische periode rond de vierde eeuw na Christus troffen we hier ook aan. Het gaat in totaal om tienduizend onderdeeltjes, met de vele scherven meegeteld. Dat Maasmechelen al duizenden jaren als een economisch knooppunt diende, wordt hier heel duidelijk. Er werd Koriander aangetroffen in één van de waterputten, iets dat destijds alleen in Azië groeide.” Het oudste pronkstuk van de collectie - een vuistbijl - gaat dan weer terug tot 75.000 jaar geleden.
INTERACTIEVE EXPO :
Beeldend kunstenaar en Maasmechelaar Marc Milissen creëerde een interactief tentoonstellingsparcours dat de bezoeker in de huid van een archeoloog doet kruipen die zo de site van Mota Campania kan exploreren. “De Italiaanse mijnwerkers die in de jaren 50 naar Maasmechelen verhuisden, zullen nu wel fier zijn dat hun voorvaderen hier al eens passeerden”, knipoogt de fiere schepen van Cultuur Johan Wolk. Burgemeester Raf Terwingen kon nog meegeven dat er intussen proefboringen plaatsvinden achter Mottekamp waar de nieuwe sportterreinen van voetbalclub Eendracht zullen worden gebouwd.
”Sommigen houden hun hart vast, aangezien de werken lang zullen stiliggen indien er weer iets wordt gevonden.”

X

PRETTIGE KERSTDAGEN EN GELUKKIG NIEUWJAAR


 

LANAKEN (NEERHAREN) SLUIS


XX

 

CINEMA ANNO 1981

Cinema anno 1981 - Alleen al de posters waren een lust voor het oog.

XX
 

EISDEN - KRUINDERSWEG


Eisden kruindersweg, er waren drie bioscopen in die straat de Plaza (Forum), de Palace en de Rio.

XX

MAASMECHELEN (MECHELEN A/D MAAS) - RIJKSWEG (TOEN STEENWEG) KRUISPUNT 1905

Dit kruispunt op de Rijksweg (toen Steenweg) bevindt zich ter hoogte van het gemeentehuis en de Shopping 1905

XXX



 

MAASMECHELEN - MAASLAND SHOPPING


XX

MAASMECHELEN (MECHELEN A/D MAAS) - TUSSEN BRUG (TOEN BAILEYBRUG) EN STEENFABRIEK "EYBEN"

Mechelen a/d Maas - Zuid-Willemsvaart tussen toen Baileybrug en steenfabriek "Eyben", in de verte kan men de nog rokende schouw zien.
Na de bevrijding bouwden de Belgische militairen een Baileybrug over het kanaal die aan de oever in elkaar werd gestoken.
Een baileybrug is een brug die bestaat uit standaardsegmenten en als zodanig zeer snel opgebouwd kan worden. De basis van het ontwerp is een vakwerkbrug. Dit type brug is in eerste instantie ontworpen voor toepassing door genietroepen van het leger en kan maximaal 60 meter vrij overspannen en zware voertuigen dragen. Dit brugtype is nog steeds in gebruik voor militaire en civiele toepassingen en wordt wereldwijd beschouwd als een knap staaltje militaire techniek.

XX

 

MAASMECHELEN (MECHELEN A/D MAAS) - STEENBAKKERIJ "EYBEN"


Mechelen a/d Maas - steenbakkerij " Eyben" aan de Zuid-Willemsvaart.
Toen ook de schoorsteen verdween van de ringoven ( de ringoven, onder deze naam stond de steenfabriek ook bekend bij de Maaslanders ) werd er een definitief einde gezet achter de geschiedenis van de Maaslandse brikkenbakkers. Een geschiedenis die al voor 1865 begon en haar hoogtepunt kende rond de eeuwwisseling. Velen trokken toen naar Duitsland waar de "Ziegelbrenner" niet alleen beter betaald werden doch ook erg gewaardeerd om hun stielkennis en werkkracht. De moderne ringoven, in 1922 gebouwd, fabriceerde met relatief weinig werkvolk, per dag 50000 machinaal gevormde brikken!

X


MAASLANDS DIALECT

 


4 GEZEGDEN
als je me niet geloofd, dan maak ik je wat anders wijs. - Es te miech neet geluifs, dan maak iech diech get anges wies.
ga naar bed! - Maak têch de kwoeaj één!
Ik moest, ik kon, maar ik durfde niet - Iech mösh, iech kösh, ma iech dörsh neet
Je bent te goed - Dich bes eu sjoop
160 WOORDEN
A
aardappelen - ene eerpel
Achter de brug in Boorsem - Achter de bruk in Boorsem
aftrekker (voor dweil) - ên pletsj
appelmoes - appeleprotsj
azijn - éétje
B
ballen - klitse
blootvoets - berrêvês
Boom - Baum
bord - tleur
bosbessen - waolbere
braambessen - brommele
D
dakgoot - kaangel
De borstel de börstel
de brug - de brük
de buik - de bouk
de hemel - den emel
De hooizolder in de schuur - Op den den
de kam - de kamp
de koer, terras - het gleeg
de maan - de moan
de molen - de meule
de pastoor - de pestoar
de veldwachter - de boy
de wc - êt uuske
dorst - doos
E
een achterstraatje - het backstreutje
een beetje koffie - een klats koffie
een bord om op te eten - ene tleur of teijer
een bord soep - eune tleur sop
een dode - eune dooie
Een draad om te naaien - ene vaam gare
een duimspijker - eun pennees
een fiets - eune fits
een ford (oorlog) - eu furdje of het furdje
Een gebakje - Eu patéke
een glas - eu glaas
een kaars eun - keers
een kast - eun kas
een kauw (vogel) - een dölke
een kikker - eune kwakkert
een klein kind (gestalte) - eu klei keend
Een klontje suiker - Eu klutsje sokker
een knoop - eune knoup
een koe - eun koo
een kookpot - eune ketel
een korst brood - een koors broad
een kruisbes - een kronsjel
een kuil met water, een waterplas - eun koel, aan de koelle
een liefje - eune leefste
een meisje - eu meesje
een mes - eu mets
een paadje - eu getske
een paal - eune poal
een paard - eu peerd
een pad een - krodel
een plas water - eune pool
een roostertje voor onder de vlaai, om iets laten af te koelen - een uertsje
een schaap - eu sjoop
een spijker - eune nagel
een stukje vlaai - eu stukske vlaai
een tas koffie - ênne bak koffie
een venster - een vinster
een vlinder - eune pepel
een vork - eun versjet
een wind - eune drèèt
een worm - eune wurm
eigenaardig - kêmmik
F
feest - feesj
G
Ga weg - stappet them aaf
gang - nere
Gans - Gaws
Gazon - Ploes
Gelijk heb je, maar zwijgen zul je! - Geliek höbs te, ma zwiege zuls te!
Groene kool - Greun moos
H
haas (dier) - eune aas
haren kammen - oare kumme
heb jij dat niet - hebs dich dat neet
Hek - Gaar
herfst - herfs
het dak - eut taak
het gazon - het wetsje
het gras - het graas
Het komt in orde - ’t Kòmp allemaol èn de se’kosj!
het toilet - het tuuske
hij deugt niet - ê douch néét
Hoe gaat het met je - Wiej is het met dug
hoe zeg je dit - Wij zek ste dat
Hoop - Waatjs
I
ik heb pijn in mijn buik - ieg ub pien in menne bouk
ik voel me niet goed - ieg veul meg neet tegooi
Ik zie dat niet - ieg zeen dat neet
J
Jawel - Joot
Je bent een valsspeler - Dich bes eune foettelèèr
Je hebt een mooi kleed aan - Dech hebs eu sjoan klijd aan
Je hebt rode wangen - Deg hebs roj kummekes
K
kaars - keers
kachel - Stoof
kanaal - knaal
kanaal - knaar
Kauw - Dol of dölke
kei (steentje) - ene klaw
kikker - kwakkert
Kip - Hin
Knikker - uuf
kompot - prootsj
korst - koosj
Koster heb je geen dorst - kuster up ste geine doas
L
laarsen, botten - stievellen
Ladder - Lödder
Lievenherenbeestje - meulepèèrdsje
M
Maak u weg Maak tug eu weg
merel - meelder
mes - mets
mier - oamzeik
modder - sladder
mooi - sjoan
N
naar huis - eivês
neen - neej
nooit meer - nots mé
O
olielamp - kenkée
Oog - Aug
P
plassen - pissen
portemonee - büürs
R
Regenworm - Peerlink
rode bessen - wiemere
S
schoenveter - rijstartel
schuilen - sjoulen
Sneeuw - Sneè
stal, stallen - in de stel
stekelbessen - kroonsjele
Stoep - Luif
T
thuis - heyvis
V
Vals spelen - Foetele
Veel geld - ene waatjs geld
Ver weg, verder - eel wieet, wijjer of wietter
veters - riejstarttellen
Vis - vösj
vliegen - vleegen
vlinder - eune pepel
vlooien - Dich hebs vleu
vork - vêrsjèt
W
Waar ben je mee bezig - Woa beste met bèzeg
waar is de haan - Woa is denaan
Waar zijn je kleren - Woa zeen dien kleier
Wat ben je aan het kijken - Wat bes te aan het kiekke
wat een lawaai - Wat eu laweijt
wc - ut tuske
Weggetje - Gats
wei - weij
wenkbrauwen - wéénkbreudjes
wieken (van de molen) - taipe (van de meule)
Wiel - Raad
wimper - plump
wimpers - plumpen
winter - wenter
Z
Zak van broek of jas - Een maal
zakdoek - Maalplak
zakmes - kniep
zet u op een stoel - zet dich op ene stool
ziek - krank
2 OPMERKINGEN
Het Boorsems wordt nog veel gesproken
In het Boorsems dialect wordt geen enkele 'h' uitgesproken. Zelfs de letter 'h' zèlf wordt uitgesproken als 'ên asj'.

XX

VUCHT - DUITSE SOLDATEN POSEREN BIJ DE TRAMSPOREN AAN DE OUDE KANAALBRUG WOI

 


Vucht : Duitse soldaten die opleiding volgden in de 'Armee Minenwerfer-Schule' werden ingekwartierd in de omringende gemeenten. Hier poseert een groep bij de tramsporen aan de oude kanaalbrug in Vucht.

X

EISDEN - DUITSE ULANENPATROUILLE 1914

Duitse Ulanenpatrouille (verkenners te paard), hier doken ze op langs de Steenweg aan de wissel van de tram.

XXX

 

GROETEN UIT LANAKEN


 X

LANAKEN - BURCHTRUÏNE OUD KASTEEL PIETERSHEIM

X


 

OUD-REKEM (TOEN RECKHEIM) / UIKHOVEN (TOEN UYCKHOVEN) - SCHILDERIJ MET ZICHT OP ZUID-WILLEMSVAART EN HOTEL DU PONT


X
 

donderdag 30 december 2021

LANAKEN (TOEN LANAEKEN) TOURNEBRIDE TRAMSTATIE 1934


XXX



 

VUCHT - EEN SCHETS VAN DE MAAS IN 1561

 
Een schets gezien vanaf hollandse oever in 1561, rechts boven vucht. De boot wordt getrokken door de lijnpaarden op de Maas die toen nog bevaren werd.

X

OUD-REKEM / SNIPPER ROCK 1990

Snipper rock Oud-Rekem 1990
liefhebbers van toen waren allen op post : The green beans, The jumping jerks, The Romans, Tröckener Kecks, The Scabs en Raymond van het Groenewoud

 

OUD-REKEM MUSEUMKERK 1984

 

Artikel uit 1984 (een uitgave uit Nederland)
Iemand heeft eens gezegd : Oud-Rekem is als een begijnhof. Tikkeltje overdreven weliswaar, maar feit is dat Oud-Rekem de rustige sfeer, de ingetogenheid van een klooster vol geestelijke zusters bezit. Oud-Rekem is iets unieks. Een dorpje ..oh pardon.., een grafelijk stadje van vroeger. Het droomt, aan de overkant van de Maas tegenover Geulle-Bunde, aan de Zuid Willemsvaart. Het graafschap Rekem werd weliswaar in 1795 opgedoekt, maar in de schaduw van het kasteel ( in 1595 gebouwd door baron Herman van Lynden), van de Museumkerk (1772), van de Ucoverpoort aan de Oude God (de enige van de vijf stadspoorten van weleer), van het Gerechtshof onder de Linden, lijkt de tijd te hebben stilgestaan en hangt er een nostalgie naar de periode waarin Oud-Rekem nog behoorde tot het Oostenrijkse keizerrijk.
Er staat op de Groenplaats in Oud-Rekem, een kerk. Niet zomaar een godshuis. Neen, een Museumkerk! Een gebouw dat thans tweehonderdtachtig jaren oud is. Kunsthistorisch zeer de moeite van een bezoek waard. In 1755 raast een brand door Rekem. Het halve stadje en de kerk met toren en orgel worden verwoest. Negentien jaren lang bleven de ruînes vrijwel onaangeroerd liggen.
De brand had de meeste bewoners (straat)arm gemaakt. Door toedoen van pastoor Salm en met geld van Norbertinussen werden kerk en toren, bijna twintig jaren na de brand, weer opgebouwd. De oude preekstoel (1650) onder meer werd gerestaureerd. Graaf Jan Gobert schonk het olie verfschilderij "genezing van een lamme door St. Petrus" dat nu nog altijd boven het hoofdaltaar hangt. De ouders van gravin Gobert deden de schilderijen "Onze Lieve Vrouw Hemelvaart" en "Christus aan het kruis" cadeau. Ze hangen thans boven de zij-altaren. In 1956 werd de kerk aan de eredienst onttrokken.

OUD-REKEM GETEKEND IN 1840-1860


 

DE VEERVROUWTJES VAN UIKHOVEN (ARTIKEL UIT 1976)

XX

KONINGSPAAR BEZOEKT GEMEENTEHUIS MAASMECHELEN 2015

                                                                          Foto's Jp
XX

ENKELE DUITSERS AAN DE ZUID-WILLEMSVAART ERGENS IN LIMBURG PERIODE 1939-1945


XX

DE RUÏNE VAN HET KASTEEL VAN ELSLOO IN DE MAAS MET ZICHT OP KOTEM 1969


XX


BOORSEM ZUID-WILLEMSVAART 2015

                                                                                            Foto Jp

BOORSEM VETERANEN ERGENS EIND JAREN '70 BEGIN '80


XX


 

MAASMECHELEN POSTKAART

XX


 

SMEERMAAS - SCHILDERIJ VAN DE BRAND UIT 1861

Schilderij : Smeermaas na de brand...het dorp verloor 31 huizen...de grootste brand ooit in 1861.

XX
 

BOORSEM - GRAVELCO ( FOTO GEMAAKT IN 2011)

 

(Onderstaande tekst dateert uit 2007)
De exploitatie van de grinderij werd in 1985 stopgezet. Het gewestplan stipuleerde dat de grinderij opnieuw agrarisch gebied moest worden. Dat gebeurde echter niet en sindsdien heeft de omgeving van deze reusachtige waterkrater zich ontwikkeld tot een waardevol natuurgebied waar ook heel frequent vrij zeldzame vogels worden waargenomen.Een dergelijke evolutie manifesteert zich in het Maasland ook bij andere grindplassen, en is een bewuste aanpak. "Nu wil men bij Gravelco toch de eindbestemming landbouw realiseren, maar pas tegen 2027, want men wil gedurende twintig jaar materiaal aanvoeren om op te vullen", reageert Natuurpunt, een van de drie natuurverenigingen die het bezwaarschrift indienden, verbouwereerd.

X

OUD-REKEM LUCHTFOTO 2008


 

KOTEM / ELSLOO 1966


Artikel uit 1966
Aan de maasoevers te Elsloo en Kotem zijn de aanlegsteigers van het vooroorlogse overzetveer nog zichtbaar. Tussen de stenen groeit gras en onkruid omdat er geen veer meer is. Aan de overzijde liggen de aaneengeschroefde boten waarmee veerman Penders zijn klanten over het water brengt. Zoals de foto laat zien vinden de hengelaars het in ieder geval de ideale plek.

X

BOORSEM / UIKHOVEN / OPGRIMBIE


 

REKEM - SUNCLASS SONNEVIJVER

 

X

dinsdag 28 december 2021

LANAKEN - GEMEENTEHUIS 1973

X
 

GROETEN UIT MAASMECHELEN


 XX

MAASMECHELEN EMERITUS-IMKER: HEI SLAGVELD VOOR BIJEN (ARTIKEL 1984)


De Mechelse hei is een slagveld voor bijen geworden. Zodra de hei bloeit, moet je 's morgens als het een beetje heeft gedauwd eens komen kiijken. Je ziet dan één sprei van webben, die spinnen hebben gesponnen. Hele bijenkolonies vinden in die webben de dood. Het is de hei van vroeger niet meer stelt hij weemoedig vast. Hij was 30 toen hij bijen ging houden. Ik had in die dagen erge last van reuma. Herhaaldelijk moest ik na een aanval met de auto naar huis worden gebracht. Ik liep er kreupel van. Op zekere dag kwam er een wichelroedeloper in het H. Hartcollege spreken. Op een stok ging ik er naar toe. Ik zette me op de voorste rij. Vriend dacht ik, als je een proefkonijn vraagt, strompel ik als eerste de trap op. Zo gebeurde. De man tastte met zijn wichelroede mijn hele lichaam af. Hij wees precies de plekken aan waar ik reuma had. Wie dat kan moet ik voor de rest geloven, dacht ik. De wichelroedeloper stelde vast dat ik boven een waterader sliep.Op zijn aanraden verzette ik mijn bed, liet ik me zes keer per dag door een bij steken en at ik zeer veel honing. Als je dat doet ben je binnen zes maanden genezen sprak de wichelroedeloper. Daarin heeft de man zich vergist, ik was niet binnen zes maanden, maar binnen drie maanden genezen. Omdat Karel zo'n pond honing per dag at , ging hij zelf bijen houden. Ook werd hij lid van de imkersbond - de Mechelse Maasbij -. In mei vlogen zijn bezige bijen op de kersenbloesems, in juni op de klavers, in juli op de acacia's en de linden en in augustus op de hei. In die dagen kon je van de Assersteenweg tot Zutendaal weg kijken. Het was enkel hei wat je zag. Met honderden kwamen de imkers met hun volken naar de Mechelse hei. Ook veel Nederlanders. Bang om voor de grootste leugenaar van heel Belgiekske te worden uitgemaakt durfde ik niet te zeggen wat mijn bijen bijeenvlogen. Meer dan 40 kilo per volk! Ik had er achttien. Rond 15 mei maakte ik er negen volken van. De kleinste gingen bij de grootste volken. De koningin van de negen kleinste volken kneep ik dood. Op het koninginnerooster van de grootste volken legde ik een gazet, die de bijen van onder en van boven oppeuzelden. Ondertussen gewenden zij aan elkaars geur en zo ontstond één groot volk. Op aanraden van een duitse imker zorgde ik elk voorjaar voor negen jonge koninginnen, die ik uit Bologna liet komen. Ik zette die op vier of vijf uitlopende broedraten en in augustus had ik weer negen volwaardige volken. In het voorjaar werden de negen kleinste volken weer bij de negen grootste volken gevoegd. Met dit systeem werd het zwermen van bijen voorkomen. In het begin had ik daarvan nogal eens last. En een bij die zwermt, brengt geen honing op. Vroeger was de honing het zoet op de tafel van velen in de dorpen langs de Maas. De meeste Maaslanders keuterden, De boer was de landsman die twee of meer paarden had. ( iemand met één paard en twee ossen was slechts een keuter ). Rond pasen vertrokken hele families naar de brikkenovens in het Rijnland. Huizen werden toegespijkerd en bleven de ganse zomer onbewoond. Er waren straten, waar acht van de tien woningen met planken waren dichtgenageld. De brikkenbakkers werkten van voor zonsopgang tot na zonsondergang . Ze konden het afmattend werk niet af zonder zweep: d'n alcohol. Eind augustus kwamen ze naar huis. In oktober gingen de mannen terug om in de suikerfabrieken te werken. Op de terugweg sloegen ze geen cafeetje over . Met wat overbleef moesten ze de winter zien door te komen. Toen de mijnen kwamen werden veel keuters kompel. Daardoor konden zij zich ook ander tafelzoet dan honing permitteren. Trouwens de heidedracht ging stelselmatig achteruit. Ze stelt de laatste jaren nauwelijks nog iets voor. De hei bloeit niet meer zoals vroeger. Dat komt vermoedelijk omdat het waterpeil als gevolg van kiezel - en zandwinning sterk is gezakt. Ook wordt de hei niet meer begraasd. Voor 1940 trokken herders met hun schapen over de hei. Door de begrazing werd de hei vanzelf bemest. Zij kreeg daardoor veel scheuten en veel bloem. Ook heeft het heidehaantje toegeslagen en raken veel bijen in de spinnewebben verstrikt. Toch bolderen er nog de korhoen en de korhaan en is er het heerlijk wandelen, aldus Karel, die nu 87 is en in de zomer nog iedere week zo'n 80 kilometer wandelt.

 XX

BOORSEM (TOEN BOORSHEIM) ST-JORISSTRAAT (TOEN KERKSTRAAT)

Rechts op de foto de boerderij van Hoogwaerts, die begon begin straat tot aan de kerkmuur. Het was tegenover schrijnwerkerij Reul-Eyckelberg (info Noël Bormans).

X

OUDE FOLKLORISTISCHE GEWOONTEN IN BOORSEM

Op de achtergrond van deze foto het Wijkcentrum (toen Cultureel Centrum) van Boorsem

OUDE FOLKLORISTISCHE GEWOONTEN IN BOORSEM.
Als we heden ten dage de balans zouden opmaken van datgene wat er in de Maaslandse dorpen aan folklore nog rest, dan merken we dat er helaas niet zoveel meer overblijft. Enerzijds is er de totaal veranderde levensmentaliteit, die ook heel andere vrijetijdsbestedingen geschapen heeft. Toch denken en praten de mensen, vooral de oudere generatie met heimwee in het hart over een andere tijd. Het gezellige buurten van vroeger, onder een of andere lindeboom is zo goed als verdwenen. Onze materialistische instelling heeft het samenhorigheidsgevoel onder de dorpsbewoners grondig doorbroken. Anderzijds is men door de vooruitgang van de communicatiemedia en de verkeersmogelijkheden buitendorps amusement gaan zoeken. Nemen we daarbij de in- en uitwijking van de mensen in onze dorpen en het verouderingsverschijnsel van de bevolking er nog bij, dan kunnen we rustig stellen dat het stilaan tijd wordt om de oudere tradities te beschrijven, voor zij volledig verdwenen zijn.
Spectaculair was het ganswerpen tijdens de kermis, aan een houten paal wordt een stuk pluimvee opgehangen, soms ook wel eens een konijn. Vroeger waren alleen ganzen het slachtoffer van dit gebruik, maar om het spel in leven te houden , heeft men zich genoodzaakt gezien om meer aantrekkelijke pluimveesoorten aan de ganspaal te hangen. Van een afstand van 10-12 meter wordt door geoefende werpers met ijzeren staven met een houten handvat naar de dieren geworpen. Vooraf zet men bij de organisatoren eerst zijn geld in. Iedere speler krijgt dan drie beurten om te werpen. Hij die erin slaagt het dier met deze ijzeren staaf af te werpen, door de poot te verbrijzelen, mag dit stuk pluimvee mee naar huis nemen. Geoefende werpers slagen erin meer dan twintig stuks kleinvee te bemachtigen. Nadat alle werpijzers zich in de buurt van de paal bevinden, mogen enkele kinderen deze staven terughalen, om van de werpers een kleine fooi te krijgen. Naast de hierboven beschreven gebruiken, zijn er nog een aantal andere volkse gebruiken. Denken we bv. aan ringwerpen, kegelen en het onwettelijke hanenvechten.
Niet te vergeten was het stoken van de Sint-Maartensvuren op de vooravond van Sint-Maarten. Vroeger liep de schooljeugd samen rond de hoog oplaaiende vuren. De vuren werden toen aangestoken door de volwassenen. Terwijl de jongeren rond het vuur ravotten, sloegen de oudsten een babbeltje. Nadat de vuren weer gedoofd waren, keerde iedereen huiswaarts. Daar volgde dan een stevige koeken-maaltijd. Na de Sint-Maartensvuren van 11 november kwamen de kinderen dan
's avonds niet meer zoveel op straat. De ouders kregen alzo de kans hun kinderen allerlei fabels te vertellen, daar de tijd van Sint-Nicolaas naderde.
Het bovenstaande artikel dateert uit begin jaren '80 en blikt terug op nog vroegere jaren, want zo gingen de minder brave kinderen na het stoken (fakkelen) in de jaren '70/'80 zeker niet naar huis om naar verhaaltjes te luisteren van de ouders, maar 's avonds Boorsem onveilig maken.
Ganswerpen is nu in deze tijden ondenkbaar geworden alsook het stoken op Sint-Maarten met auto - en vrachtwagen banden.
Op de achtergrond van de foto is nog het vroegere cultureel centrum van Boorsem te zien rond de jaren '80.

XX

 

MAASMECHELEN - KRUISKENSMOLEN, KRUUSKENSMOLEN, "NOOIT GEDACHT"



De Kruiskensmolen (ook: Kruuskesmolen of Nooit Gedacht) was gelegen aan de Heirstraat 302 tussen Maasmechelen en Opgrimbie. Ze fungeerde als korenmolen. De ronde stenen molen van het type bergmolen werd opgericht in 1884 door Leon de Gelissen. Ze heette oorspronkelijk Nooit Gedacht maar dit werd in de volksmond al spoedig Kruiskensmolen, gezien de nabijheid van een vredeskruis. In 1926 werd het wiekenkruis verwijderd en restte er nog een molenromp. Ook de bijbehorende boerderij werd gesloopt.

XX

BOORSEM EN KOTEMNAREN DIE WOI AAN HET FRONT MEEMAAKTEN, FOTO GENOMEN IN LEYSELE (NU LEISELE) IN WEST-VLAANDEREN DICHT BIJ DE FRANSE GRENS JUNI 1917


Helaas zijn niet allen levend teruggekeerd. In de eerste zowel als in de tweede wereldoorlog zijn er slachtoffers gevallen door oorlogs-handelingen. Onder hen waren ook Jozef Delille en Mathieu Penders, hun namen met foto's staan, ter eeuwige gedachtenis, vermeld op het gedenkteken bij de grot in Boorsem en op de voorgevel van de voormalige meisjesschool in de Grotstraat te Kotem.

Leisele ligt tegen de Franse grens en is ver verwijderd van het front. Het is dan ook een rustplaats voor frontsoldaten. Van rust komt niet veel in huis. Zo vallen hier per vergissing 7 projectielen van zwaar Duits geschut bij Klerken op het dorp. Eigenlijk zijn ze voor het Franse Hondschote bestemd. Ze werden wellicht met het 380 mm-kanon Lange Max afgevuurd dat ook regelmatig Duinkerke in het vizier neemt. Op het dorpsplein staat het café ‘De Vette Os’. Tijdens de oorlog zou hier een Belgische militaire slachterij zijn geweest. In het café hangen nog altijd oude foto’s uit de Eerste Wereldoorlog. De houten katrol om de kadavers van dieren omhoog te trekken is te zien in een schuur op de binnenkoer. Om de gebrekkige bevoorrading op te vangen wordt Leisele het eindstation van spoorlijn 76 vanuit Adinkerke. Vlees, wijn en allerhande benodigdheden voor het front worden van hieruit verder verdeeld.

X


 

DE FAZANT

Waar zit ik het liefst? Ik kom vaak in verschillende gebieden, maar mijn voorkeur gaat uit naar graslanden of akkers met een ruige berm. Ook...