Een minder prettig gevolg van de mijnbouw waarmee ook velen die niets met de mijn te maken hadden toch te maken kregen, betreft de mijnverzakkingen. Talrijk zijn de gebouwen die - tot op vandaag - last hebben van mijnschade (van betrekkelijk onschuldige barsten en vloerverschuivingen tot onherstelbare schade: honderden huizen zijn onbewoonbaar geworden en afgebroken). De verzakkingen hadden ook minder zichtbare, maar niet minder spectaculaire 'soepbord'- effecten: hele regio's daalden, ongemerkt, vele meters, de steenkool achterna.
HUIS MET EEN VERLEDEN
-------------------------------------
Héél de omgeving is verzakt, maar 'wij' wonen in wat gans Limburg kent als 'het verzakte huis', lachen Frank en Leen, terwijl gek genoeg ons huis zowat het hoogstgelegen is van heel Eisden. Het architectenkoppel kocht in '97 het totaal vervallen n°149 in de Langstraat omdat zij precies op zoek waren naar een huis met karakter, met een mijnverleden. Onze opa's werkten in de mijnen en zo'n mijnhuis leek ons wel leuk. Ingenieurswoningen waren echter te groot of te duur, maar dit huis maakt toch ook zichtbaar wat de mijnen voor de streek betekenen.
In 1931 werd het café/restaurant/hotel gebouwd aan een draaibrug over de Zuid-Willemsvaart. Toen al kende men het risico van mijnverzakkingen, want de kelder is gevloerd en afgedekt met een betonplaat, wat ongebruikelijk was in die tijd. Maar de plek was commercieel te interessant om te laten liggen. Toen moest je drie treden aan de voordeur afdalen om op de dijk te komen. Vandaag kunnen Frank en Leen pas vanuit de ramen op de tweede verdieping het kanaal zien. 5,6 m. is het huis - en de omgeving - gedaald sinds de mijn verzakkingen veroorzaakte. Vooral in de jaren '50 en '60 moet het fel gedaald zijn, afgaande op de foto's, zowat 20 cm. per jaar: dat moet men niet alleen gezien, maar zelfs gevoeld hebben. Maar dat merkt men eigenlijk ook weer niet: de algemene verzakking veroorzaakte geen mijnschade en dus kreeg niemand schadevergoeding. De enige tegemoetkoming voor het dorp was de bouw van de keermuur, betaald door nv mijnen.
Buiten het dorp zou de verzakking volgens Frank op sommige plaatsen zeker 13 of 14 m. diep zijn, maar hier is de verzakking zichtbaarder omdat het huis zo'n prachtig referentiepunt heeft: het kanaal. Opdat men het kon blijven gebruiken - want ook de kanaalbodem en het water daalde - moest het kanaal waterpas gehouden worden en werd het systematisch opgevuld met zand en werden de dijken verhoogd. Zodat het kanaal wel op z'n oude niveau bleef, terwijl de omgeving - van Stokkem tot Leut en Meeswijk - errond daalde. De steeds dikkere dijk kreeg een 'conterdijk' en naast dit huis - wegens de nabijheid van de straat - een keermuur. Omdat de weg naar de brug er te steil werd, werd een nieuwe brug gebouwd iets verderop, met een schuin aflopende weg vanuit de Langstraat er naartoe. Bang om naast tonnen en tonnen water te wonen zijn Frank en Leen niet. Niet dat het zal gebeuren met z'n dikke muur, maar als de dijk breekt overstroomt het hele dorp en niet alleen dit huis. En overstromingen hoef je met een altijd stabiel kanaal niet te vrezen. Oké, maar het uitzicht op zo'n betonnen muur is toch ook niet alles? Bwa, liever dit dan, zoals zo vaak elders, een zicht op de coniferen van de buurman.
XXX
%20TOURNEBRIDE%201929.jpg)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten