DE TIJD VAN TOEN: TWEE EMMERTJES WATER HALEN

In sprookjes komen waterputten regelmatig voor als iets magisch, een toegang tot de onderwereld. Maar hier, bij deze langgevelboerderij wordt gewoon water naar boven gehaald, zoals bij bijna alle boerderijen in vroeger tijden.

De foto is niet eens zo héél oud (jaren '80) maar de sfeer die het oproept, lijkt van veel verder terug. De tijd waarin boerinnen altijd op klompen liepen en zelf hun emmertjes water naar boven haalden. De mevrouw op deze foto heeft waarschijnlijk haar hele leven niet anders gedaan, net zoals haar moeder, en haar oma. Want vóór de komst van de waterleiding stond niet alleen bij vrijwel alle boerderijen een put, maar veel woonhuizen beschikten over een exemplaar. Bij de put hoorde een putstelling, bestaande uit een putmik, een hefboom, de ligger of de putsteiger. Aan de op- en neerbewegende putsteiger hing aan de putkant een schepstok (de putzwengel) met onder aan de puthaak, die aan een hoefijzer in de putwand werd gehaakt als er geen water gehaald werd. De hefboom was voor de balans achteraan verzwaard met een blok hout. Zo gewoon het vroeger was om een put te slaan, is dat nu niet meer. Het aanleggen van een put is inmiddels aan strenge regels gebonden.

X