OUD-REKEM (TOEN RECKHEIM) IN DE JAREN '20

3 personen staan te wachten op de oversteek terwijl er een boot passeert. Achter deze foto bevindt zich "Hotel du Pont". Op de achtergrond het gesticht dat er anno 2024 nog steeds bij ligt als een tastbare terugblik op het verleden. Helaas zal de tand des tijds ook hier blijven toeslaan.

HISTORIEK GESTICHT:

Van bedelaarskolonie tot modern psychiatrisch zorgcentrum, meer dan 200 jaar geschiedenis: 

1590 - Het Kasteel d’Aspremont-Lynden is gelegen in de oude kern van Oud-Rekem. Het kasteel werd gebouwd voor de adellijke familie d’Aspremont-Lynden, die vanaf de 17e eeuw van hieruit het Rijksgraafschap Rekem bestuurden.

1792 - Het kasteel doet dienst als militair hospitaal voor de Oostenrijkse troepen.

1809 - Op 10 augustus 1809 noemt Napoleon in een keizerlijk besluit het kasteel van Reckheim als nieuwe vestigingsplaats voor de bedelaarskolonie van het Departement van de Nedermaas. Zo’n kolonie ving mensen op die op straat leefden, zonder middelen van bestaan.

In 1826 zaten in het Depot, zoals de kolonie in de volksmond heette, 236 mensen, van wie de meesten niet in staat waren om op het land te werken. Ze waren blind, zinneloos, lam, mismaakt, doof, uitgeput, of ze hadden tering, vallende ziekte of braakten bloed. De kolonie was een dorp in het dorp: alle nodige ambachten waren er, er was een boerderij en er was zelfs een eigen brandweer.

Vanaf 1920 werd het Depot omgevormd tot een Rijkskrankzinnigengesticht, dat als een zelfstandige gemeenschap bleef functioneren. Er vond even later een ingrijpende verbouwing plaats met het oog op de nieuwe verplegingsnoden. Het gesticht diende voor wat heette minder zware gevallen. Je kon hier als inwoner van Rekem terecht voor goedkope werkkrachten om klussen te doen, en omgekeerd werkten veel inwoners in de instelling. Dat bleef goeddeels zo tot in de jaren 1960. Van veel behandeling was er tot dan niet veel sprake.

1967 - In de jaren ‘60 was de instelling overbevolkt en de accommodatie verouderd. Geleidelijk aan verrees een nieuw complex op het domein van de toenmalige landbouwkolonie in Daelwezeth, de eerste steen werd gelegd op 20.11.1967. De definitieve verhuis naar de huidige campus startte in 1974. Het duurde tot 1988 tot de laatste bewoners het oude Gesticht konden verlaten en gehuisvest werden op het domein van de nieuwe campus. Het Rijkspsychiatrisch Centrum werd een open instelling, met nieuwe behandelingswijzen en met voor het eerst ook professioneel geschoold personeel. Sinds de jaren ‘80 werden voor het eerst ook vrouwelijke patiënten opgenomen en behandeld.

1972 - Volksgezondheid erkent de instelling als psychiatrisch ziekenhuis.

1990 - De instelling krijgt een nieuw statuut en noemt vanaf dan OPZ Rekem.

XX