DE WITTE 1934

Ernest Claes beschrijft het volksleven als een waarachtig scheppende kunst. Wat méér is: hij beïnvloedde rechtstreeks het volksleven.

Met Zichem als vertrekpunt, werd Claes weldra de zanger van de Kempen, vooral zoals deze was op het einde van de 19de eeuw. Geen historische noch economische studie zou op dezelfde wijze de geest van dat oude Kempenland kunnen weergeven, zoals Claes dat in zijn verhalen heeft gedaan. Nochtans, zijn Kempenland is het onze niet meer. De industriële uitbreiding, de alleszins verheugende stijging van de levensstandaard, een ruimer contact met hetgeen buiten de schaduw van de kerktorens ligt, de geleidelijke ofschoon nog veel te trage culturele en intellectuele vorming, dit alles heeft het gelaat van de Kempen grondig gewijzigd.

In de jeugd van Ernest Claes was het leven in die uithoek van Brabant uiterst zwaar. De mensen van die tijd werden ruw en zonder liefkozingen grootgebracht. Ze kregen slagen thuis en op school, moesten vroegtijdig aan het werk en leefden van die stond af in de zekerheid, dat hun armoede nooit een einde zou nemen. Maar ze aanvaardden die toestand met gelatenheid. Door het weinige verkeer dat ze hadden met vreemdelingen, was de dorpsgemeenschap stevig samengesmeed. Ze waren volledig op elkaar ingesteld en uit die samenloop van omstandigheden zijn dan de ‘volkstypes’ ontstaan.Van een echt dorpsleven, een echte buurtgemeenschap, is niet veel spraak meer. Zelfs de familiebanden worden langzaamaan steeds losser. Er ontstaan geen types meer en er wordt niet meer verteld. Wat zou men nog te vertellen hebben?

XX