IN BOORSEM ZIT EEN MAMMOET ONDER HET GRIND (ARTIKEL UIT 1972)

HET ARTIKEL UIT 1972

In de laatste ijstijd, van 100.000 tot 10.000 jaar voor christus, liep in onze streken een mammoet rond, het beest stierf op een stuk toendra waar thans de << Gravelco>> te Boorsem langs de Zuid-Willemsvaart een uitbating heeft. Hij is misschien een natuurlijke dood gestorven of mogelijk overleden aan de gevolgen van steken en meppen die hij had gekregen van een met speer en knots jagende man. Maar wat doet het ertoe? Zoveel jaren later, op zaterdag 5 januari werden de eerste stukken van zijn skelet gevonden door Gilbert Merlo, werkleider bij hogergenoemde firma. Hij verwittigde onmiddellijk zijn patron, de H. J.acobs en die was gelukkig zo attent een telefoontje te geven aan directeur Claessen van de Normaalschool te Mechelen die altijd op de loer ligt naar ouwe botten en knoken, het is zijn passie. En die gaf een seintje aan de H. M. Verbeeck die in Bokrijk zit te werken aan de uitbouw van het natuurwetenschappelijk museum. 

En die togen naar Boorsem om te kijken naar wat beschreven wordt als de resten van een raar beest met horens. Of het waren tanden, maar daaromtrent hadden ze bij Gravelco geen zekerheid. Toen bleek het om de resten te gaan van een mammoet, een Antaretische olifant. 

OP DE BODEM VAN EEN MAASARM

Gilbert Merlo was op 5 januari aan het manoeuvreren met een enorme kraan toen hij iets bemerkte in zijn laadbak. Normaliter gooien ze zo een vondsten weg want anders loopt de hele werf vol nieuwsgierigen en dat is niet economisch. Zulke ontdekkingen kunnen nochtans enorm belangrijk zijn. In dit geval hoopt men immers het ganse skelet van de reus bloot te leggen en daar heeft men totnogtoe nog niet de gelegenheid voor gehad in het Limburgse. In 1825 bij het graven van de Zuid-Willemsvaart, werdente Smeermaas resten van zowat 5 stuks gevonden, toen ze de bedding van het Albertkanaal uitdiepten werden wel op een 5-tal plaatsen, o.m. te Diepenbeek, tanden gevonden maar nu zit er de kans in dat het hele geraamte wordt gerecupereerd. Het zit verborgen onder een grindlaag op een diepte van een negental meter in wat een oude Maasarm is geweest. De hele streek zit vol van die uitlopen want de stroom was grillig. Deze geulen raakten dicht door aanslibbing.

EEN BEHAARDE BRUINE KOLOS

De heren Verbeeck en Claessen lijken wel een mammoet thuis te hebben, zo goed kennen ze de beesten - suggestie voor een nieuwe TV-serie: <<Met een mammoet op schoot>>, Maar laten we opnieuw ernstig wezen, mammoeten leefden volgens het patroon van ijsbergen. Ze groeiden 5 meter hoog en hun lengte schommelde ook daaromtrent. Met zijn volle 30 kubieke meter vlees doolde hij rond, vreedzaam planten etend, gewapend met twee enorme stoottanden die, en dat is vreemd aan die kerels , de lucht inwezen. Niets kon hem deren, want hij had een dikke huid van 3 cm. bedekt met dikke haren en lange wollige slierten waar het ongure weer op afschampte. (Destijds liepen onze voorvaderen hier rond in dikke berevellen, met ijspegels van voeten en de tranen vroren vast onder hun ogen.) Op zijn schouders torste hij een soort bult met reserves vet. Deze ambulante bewoners van onze contreien trokken heen en weer met ijs en sneeuw in tijden dat de poolkap reikte tot Drenthe en Hamburg. 

PREDMOST: 900 GERAAMTEN

De geschiedenis van de vondsten van mammoet-overblijfselen is vrij vlug verteld. In de 17de eeuw werden enorme lagen beenderen ontdekt. De eerste vinders dachten dat ze rondzeulden met stukken mens. Vreemd was dat in feite niet want de verschrikkelijke Cyclopen die de Grieken de daver op het lijf joegen, werden afgebeeld met mammoet hoofden. Te Predmost in Moravië werd het een spectaculaire gebeurtenis toen 900 skeletten werden uitgegraven, men vond er treksporen van de dieren naar een vallei waar ze werden opgevangen door mensen die hun vlees als culinaire finesse apprecieerden. Nog mooier was wat enkele jagers in de grote ijskast Siberië beleefden. Zij vonden er goed en compleet bewaarde mammoeten. Het vlees van de dikhuiden bleek zo lekker dat de sledehonden er grollend voor vochten. Deze jagers hebben het voorhistorisch beest zijn naam gegeven: ze dachten met dieren te maken te hebben die in de grond leefden. Tevens wordt verteld dat op een congres van geleerden dat te St.-Petersburg werd gehouden een stukje mammoetvlees werd geserveerd voor de aardigheid maar het werd de heren  - zo zegt men toch - pas verteld toen ze de brok al opgegeten hadden. Dat alles was nog maar klein bier want heel de zaak nam haar strafste wending toen in 1920 Siberische jagers wit rond de neus werden. Voor hen, in de mist, renden enorme beesten trompettend de Siberische geheimzinnigheid in. De wetenschap trad hen bij: het is niet uitgesloten dat er nog levende stuks ronddwalen in de eenzame vrieskou van de stuk onherbergzaam land. 

ER IS HOOP

Intussen hopen directeur Claessen en de H. Verbeeck maar dat de rest van de mammoet van Boorsem kan verzameld worden. De Limburgse jeugd zou hem dan kunnen gaan bewonderen in het natuurwetenschappelijk museum van Bokrijk, het wordt vast een hele doen om hem in elkaar te steken en te bewerken voor verdere bewaring. Ergens is het godgeklaagd dat in Limburg veel vindplaatsen worden uitgekamd maar dat de buit naar musea in Luik werd versleept. Maar de mammoet van Boorsem krijgen ze in geen geval.

X