DE TIJD VAN TOEN: HANDMELKEN

Handmelken was meer dan zomaar wat aan de spenen trekken

Goed handmelken behelsd meer dan zomaar een beetje aan de spenen trekken. Om kwaliteitsmelk in de emmer te krijgen, was hygiëne een speerpunt.

Niet alleen de uier moest schoon zijn, ook de melker en daar schortte het nogal eens aan. Een schone overall en schone handen met kortgeknipte nagels zonder rouwrandjes, waren belangrijk. Ook de melkhouding deed ertoe. Niet te dicht tegen de koe aan; allerlei kiemen konden dan makkelijk via de melker in de emmer terechtkomen, helemaal als het regende. Meer en meer boeren schakelden later over op de machine. Na de Tweede Wereldoorlog ging het snel. In 1950 molk 5% van de boeren machinaal, in 1970 bijna 90%. Dat het zo hard ging, kwam niet alleen doordat er een nijpend tekort was aan goede handmelkers. Wat ook meespeelde was dat de machines steeds makkelijker in te passen waren in de bestaande stallen, ook in grupstallen. Alleen machinaal buitenmelken bleef wat lastig, tot ook daar een oplossing voor was gevonden: de verplaatsbare doorloopmelkstal. Handmelken was ’slagwerk’. Je moest er slag van hebben om lang achter elkaar de knijpende beweging te maken. Wie het eenmaal kon, verleerde het echter nooit meer.

X