UIKHOVEN - BURGEMEESTER ALICE AELBERS-PAAS 1975

UIKHOVEN - BURGEMEESTER ALICE AELBERS-PAAS

(Artikel uit een Nederlandse krant 1975)

„Ik ben de eerste, wellicht ook de laatste vrouwelijke burgemeester van Uikhoven. Vóór de volgende gemeenteraadsverkiezingen hoort ons dorp wellicht bij Maasmechelen".

Dat zegt Alice Aelbers-Paas, een hippe verpleegster, die op 4 maart 1939 in Uikhoven werd geboren. Zij is de dochter van een gepensioneerd mijnwerker; dertien jaar getrouwd en moeder van een 7-jarig dochtertje. ledere dag is Alice Aelbers-Paas (35) een half uurtje op het. gemeentehuis van Uikhoven.

Waarom zij de politiek instapte?

„Ja, Hoe kwam dat? Door allerlei toevalligheden. Pa wilde niet meer in de raad. Hij was het na achttien jaar beu. „Zou Alice er niets voor voelen?", werd hem gevraagd. Als verpleegster kwam ik nogal veel onder de mensen. Ik zette spuitjes aan huis, verzorgde zieken en bejaarden. Ik zou dus nogal wat stemmen kunnen binnendragen".

„Drie lijstaanvoerders kwamen me vragen".

„Och kind, haal dat toch niet op Uwe nek. Ge weet niet wat ge doet", ontraadde mij pa".

„Toch interesserde het me. Ik riskeerde het en liet me bij mijnheer Janssen, de overbuurman, op de lijst zetten. Hij was burgemeester van Uikhoven. Ik kreeg de plaats, die mijn vader zou hebben gekregen: de derde."

„Ik werd niet direkt gekozen. Ik werd eerste reserve, moest echter de eerste beste vergadering al invallen. Schepen Dolmans trok zich terug. Zijn neef Sjef Bollen was ook gekozen. Samen zetelen kon niet. Jan Dolmans maakte toen plaats voor zijn neef".

„Na een maand of drie nam mijnheer Janssen om gezondheidsredenen en wegens drukte ontslag. Er werd vergaderd en vergaderd over een opvolger. Maar 'de een wilde niet kandideren voor de ander. Toen op een keer, zei ik: „Als ik het eens deed". „Ja, maar dit en dat..."

„Ik overlegde met Lode, mijne man. die er niet afwijzend tegenover stond. „Gij moet weten of ge daarvoor bekwaam zijt. Maar als ge burgemeester wilt worden, zijt ge het. Op de stemmen van de oppositie kunt ge rekenen. Dat heeft Nicolas Geurts, me gezegd", zei Lode".

Acht van de negen handtekeningen vergezelden de kandidaatsstelling van Alice Paas.

„Alleen schepen Meijers tekende niet. Hij is al een oudere man; heeft lets tegen vrouwen".

Oo 20 augustus 1971 werd Alice Aelbers-Paas benoemd tot burgemeester van het bijna 1.200 inwoners tellende dorpje aan de Maas. In Spanje zette de koning zijn. handtekening onder het besluit.

„In het begin viel het niet mee. Het is in België niet zo als in Nederland. In Nederland is een burgemeester een beambte, die speciaal voor dat vak is opgeleid. Bij ons hangt veel af van een goede secretaris. Ik heb wel een paar jaar nodig gehad om in Hasselt thuis te geraken".

Om prolongatie van haar ambtstermijn maakt Alice Paas zich geen Illusies. „Het ligt in de lijn der verwachting, dat ik de laatste burgemeester van Uikhoven ben geweest. Vóór de volgende raadsverkiezingen hoort Uikhoven bij Maasmechelen".

„In september legde de minister van Binnenlandse Zaken de raad een plan voor, dat voorziet In een herindeling van Limburg in 42 gemeenten. Uikhoven mocht kiezen tussen aansluiting bij Lanaken of bij Maasmechelen. Met de kleinste „

meerderheid — de stand was 5—4 — werd besloten de minister te adviseren Uikhoven bij Maasmechelen te voegen".

„Ik had liever gehad, dat de raad het voorstel van de gemeente Rekem had gesteund. Rekem opteert voor een kleinere fusie; met Neerharen, Uikhoven en Boorsem. Boorsem wil daarvan echter niet weten. Het wil bij Maasmechelen".

„Desondanks zou die kleinere fusie toch kunnen worden uitgeprobeerd. Blijkt zij niet haalbaar dan kan alsnog met Maasmechelen worden gefuseerd".

„Blijkens een enquête, die de jongeren van Uikhoven hielden, dacht er 90 percent van de bevolking net zo over".

„Het zal voor Uikhoven moeilijk zijn om in de gemeenteraad van Maasmechelen een zetel te verwerven. We hebben maar een goede 600 stemgerechtigden".

Welk karakteristiek kunt u van Uikhoven geven?

Dagen geleden, hoorde ik, dat het Kinrooi-Ophoven is toegestaan. Dus zullen wij ook wel toestemming krijgen. In dat geval wordt het een fameuze zaak".

„De kiezeluitbating is een goeie, maar ook een vervelende zaak. Boeren, die ermee willen stoppen, hebben nu de gelegenheid om dé prijs van hun leven te maken. Voor hun grond wordt schrikkelijk veel geld betaald. Als ik een stukske land had liggen, dat per jaar maar zon 1.000 frank pacht doet, zou ik het ook verkopen".

„Wat er nog meer op mijn verlanglijstje staat? Ik hoop, dat de drie kilometer ontbrekende' riolering zo gauw mogelijk kan worden gelegd. De plannen liggen reeds ter goedkeuring in Brussel. Het huisvuil wordt nu in zinkputten geloosd".

„Ook is lintbebouwing aan de Lindjesweg een van mijn lievelingswensen. 180 mensen hebben er een bouwperceeltje liggen. De grond is er bouwrijp. Vóór mijn vertrek hoop ik de mensen nog aan een bouwvergunning te kunnen helpen". „van de andere kant zitten wij met de lasten: kapot gereden wegen en watergaten vol vuil en waterratten. Daarom hebben we ons aangesloten bij de Intercommunale, een maatschappij, die zich tot doel stelt om de ruimtelijke ordening, in Limburg te verbeteren. De Intercommunale ontvangt van de ontgrinders 6 „overigens heb je als burgemeester op een klein dorp veel minder met woningbouw en publieke werken te maken dan in een grote stad. Op een dorp is het burgameester-zijn meer een kwestie van mensen helpen en raad geven. Vooral over sociale aangelegenheden komen de mensen te rade".

„Het is een echte landelijke gemeente, schoons er steeds minder wordt geboerd.- De meeste mensen werken in de bouwvak, op de mijn, bij Ford-Genk of in Maastricht".

„Sinds enkele jaren kunnen we spreken van een bescheiden eigen industrie: een fabriekje, waar mergel en leem worden vermengd om aan chemische meststoffen te worden toegevoegd èn de zand- en grindexploitatie van Van Roosmalen."

„De kiezeluitbating heeft de gemeente een schone cent opgeleverd. Voor elke ton gedolven kiezel ontvangt de gemeente 75 centimes. Dat komt overeen met 450 tot 600.000 frank per jaar. In navolging van andere gemeenten aan de Maas willen wij twee frank per ton gaan vragen. Wij zitten op goedkeuring van Brussel te wachten. Een paar frank per ha. Met die bedragen gaat de Intercommunale de putten vullen. Als het waar is ..."

„Pas hebben ze ons beloofd, dat de watergaten zullen worden dichtgespoten met het zand, dat vrijkomt als de Zuid-Willemsvaart wordt verbreed".

„Voor een watersportcentrum heeft Uikhoven geen accommodatie. Trouwens ge kunt ook niet van Maaseik tot Maastricht watersportcentra gaan aanleggen. In Kinrooi- Ophoven zijn ze bezig met een watersportcentrum, in Maaseik, in Dilsen, Rekem bouwt zijn zonnevijver uit. Waar haal je de mensen om al die voorzieningen rendabel te maken?"

Alice Paas heeft er vrede mee, dat na de grindepoque de landelijkheid zoveel mogelijk wordt hersteld.

„Op het gebied van sociale voorzieningen is België 50 jaar achter op Nederland. Pas ben ik weer achter het kindergeld aangemoeten van een vrouw, wier man ziek is. Ze had al zes maanden geen kindergeld meer getrokken. „Het is ergens blijven liggen", zeiden ze in Hasselt. Normaal moest dat niet zijn. In Nederland is dat veel beter geregeld. Daar hoeven de mensen niet achter hun kindergeld of pensioen te lopen".

Vandaar dat Alice Paas nogal eens met een sociaal probleem over de betonnen baantjes naar Hasselt raast. Met haar Peugeot 504 gaat ze ook naar de Rijkspsychiatrische inrichting in Rekem, waar ze werkt en haalt zij haar man op in Dilsen, waar hij in het kader van het buitengewoon beroepsonderwijs les geeft in houtbewerking.

„Een tweede auto kan een burgemeester van Uikhoven zich niet permitteren. Zoveel verdient hij niet. Ik trek zon 40.000 frank per jaar: ongeveer 240 gulden per maand- Daarmee komt ge dn halve tijd niet toe. Als ge uitgaat en een cadeautje moet kopen voor een geboorte, een huwelijk of voor een zieke, die ge bezoekt, dan moet er geld bij.

Alice Paas vindt het „maar heel gewoon", dat een burgemeester de zieken uit z'n gemeente bezoekt. „Misschien dat het beroep van verpleegster dat meebrengt. De mensen waarderen het ontzettend".

HOE VALLEN DIE PLICHTPLEGINGEN ALS BURGEMEESTER TE COMBINEREN MET UW TAAK ALS HUISMOEDER ?

„Ik heb daar geen problemen mee. De man moet natuurlijk meehelpen. Enfin, moeten ... Dat verstaat hij zelf ook. Hij moet met het huishouden helpen, anders gaat het niet".

„Dat is normaal", valt Lode (38), zijn echtgenote bij.

DUS U MOET THUIS POETSEN ?

„Nee, poetsen niet direkt. Ik moet meer voor eten zorgen. In het begin brandde het wel eens aan of deed ik er teveel zout bij, maar nu lukt alles aardig".

„Hij kookt beter dan ik", complimenteert Alice.

„Wat haar lievelingsgerecht is? Crevettes", zegt Lode. „Alles wat ze zelf niet hoeft gereed te maken, heeft ze graag".

„Ik ben niet moeilijk. Wat Lode gereed maakt, eet ik", zet Alice een punt achter de culinaire dialoog.

HOE VALT DE FUNCTIE VAN BURGEMEESTER TE COMBINEREN MET DE TAAL ALS VERPLEEGSTER IN EEN RIJKSPSYCHIATRISCHE INSTELLING ?

„Ook goed. Ik ga iedere dag een half uur naar het gemeentehuis. Heb ik de namiddag — de dienst van twee tot tien — dan ga ik van half 12 tot 12 uur. Heb ik de voormiddag — de dienst van zes tot twee — of de nachtdienst — dat is maar eens in de negen weken — dan ben rond half 3, 3 uur op het gemeentehuis. Ik teken wat gereed is voor te tekenen. Dikwijls komen de mensen met een papierke aan huis. Dat hebt ge in een dorp".

HOE TEKENT U ?

Altijd met mijne meisjesnaam als Alice Paas.

MOET DAT ?

Dat heb ik nooit gevraagd. Ik geloof van wel. Voor hetgeen ik uitspook als burgemeester is mijne man niet verantwoordelijk.

Hoe spreken de mensen u aan ?

Gewoon, als Alice of met Lieske. Er zijn er ook die me gewoon keind noemen.

Dat is Alice Paas. Een vlotte, ongecompliceerde meid, die make-up reserveert voor d'n oude dag; de godsganselijke dag in de weer is, maar ook op tijd uitgaat.

X