REKEM - BEGRAAFPLAATS PSYCHIATRISCH ZIEKENHUIS

 

Deze unieke begraafplaats, aan de rand van het  Nationaal Park Hoge Kempen in een naaldbos, werd aangelegd om overleden patiënten van het psychiatrisch ziekenhuis van Rekem te begraven. Recent werd er ook een unieke natuurbegraafplaats bij aangelegd.

 

Sinds 1921 was het kasteel van d'Asprémont-Lynden op de Groenplaats in Rekem in gebruik als psychiatrisch ziekenhuis onder de naam "Rijkskrankzinnigengesticht". De patiënten hadden vaak geen banden meer met hun familie waardoor de instelling zelf de begraving van de overleden patiënten regelde. Het daarvoor aangeduide perceel werd tussen 1921 en 1981 gebruikt . Er werden zo'n 1750 overledenen begraven. De begraafplaats is ingedeeld in zes percelen gescheiden door dreven van fijnsparren. Ten noorden twee bakstenen en bepleisterde lijkenhuisjes, momenteel ingericht als onderkomen van vleermuizen. De percelen bestaan uit grasperken met heide en rijen grafzerken: voornamelijk eenvoudige betonnen kruisen met een metalen plaatje voorzien van de naam en geboorte- en sterfdatum van de overledene. De begraafplaats is niet toegankelijk voor publiek, maar wel te bekijken vanaf de buitenkant. 

 

De eerste natuurbegraafplaats in Vlaanderen
 

Sinds 2018 is het kerkhof uitgebreid met een natuurbegraafplaats.  Een natuurbegraafplek is een zone in natuur- of bosgebied waar de crematie as van een overledene een plaats krijgt. Dat gebeurt in biologisch afbreekbare urnen zonder herkenning – of herdenkingstekens. De kringloopgedachte staat centraal en de natuur wordt zo weinig mogelijk beïnvloed. Op die manier maakt de laatste rustplaats deel uit van een natuur- of bosgebied. Zo neemt de natuur de rol op van ultieme bondgenoot en metgezel in de levenscirkel van een mens, ook in de eindfase van zijn leven. 

Nabestaanden  krijgen de mogelijkheid om in alle sereniteit de overledene te gedenken op een plaats in een natuurlijke omgeving die uitnodigt tot rust, bezinning en herinnering.  

De inrichting van de natuurbegraafplek is bewust beperkt gehouden en bestaat enkel uit natuurlijke inrichtingselementen. In het bosgedeelte zijn acht begraafzones voorzien- verbonden door een wandelpad, die in totaal plaats bieden aan zo’n 250 biologisch afbreekbare urnen die samen met de as van een overledene begraven worden.  Aan elke van deze open begraafzones bevindt zich een houtsculptuur met een dierenvorm of een mythische figuur als gedenkzuil zodat de nabestaanden deze plek in het bos gemakkelijk kunnen terug vinden: eekhoorn, egel, elfje, lieveheersbeestje, ree, specht, vlinder, vos. Op deze gedenkzuilen kan het naamplaatje van de overledene als herdenking worden bevestigd. Bij elke begraafzone werd ook een houten zitbank geplaatst waar nabestaanden tot rust kunnen komen.  

 

Een bijkomende open plek die dienst doet als een ceremoniële afscheidsplek met maaskeien als zitplaatsen en houten zitbanken laat toe om in een natuurlijke omgeving  van het bos een persoonlijke openluchtdienst te houden. 

XX